EURECA
Zdjęcia udostępnione przez Gminę Izabelin.
Posiłki w stołówce szkolnej w gminie Izabelin.
Obecny świat nadmiernej konsumpcji i nadmiaru wszystkiego w bogatych krajach "globalnej północy" powoduje ogromny wpływ na środowisko. Problemem są nie tylko odpady, ale także, a może przede wszystkim, sposób ich wytwarzania. Jednym z produktów, którego sposób produkcji ma największy wpływ na środowisko, jest mięso. Hodowla zwierząt na mięso, a także przetwórstwo mięsa pochłaniają ogromne ilości wody i energii, a odchody zwierząt są źródłem zanieczyszczenia gleby, wody i powietrza. Wpływają również na zmiany klimatu, ponieważ metan uwalniany z odchodów zwierzęcych jest jednym z głównych gazów cieplarnianych. Ogromne obszary leśne są wycinane pod wypas, w tym najcenniejsze lasy - równikowe i amazońskie. Konsumpcja mięsa przyczynia się do wzrostu nierówności na „globalnym południu” i północy. Jednocześnie nadmierne spożycie mięsa w krajach bogatych prowadzi do wielu poważnych chorób. Osobną kwestią są etyczne aspekty hodowli i uśmiercania zwierząt.
Aby odejść od niekorzystnego stylu odżywiania opartego na mięsie, podejmuje się wiele wysiłków na rzecz ograniczenia lub rezygnacji z jedzenia mięsa. Nie jest to łatwe, głównie ze względu na ludzkie przyzwyczajenia i tradycje kulinarne. Wielkim problemem jest marnowanie żywności. Często na przeszkodzie stoją bariery prawne, na przykład w przypadku żywienia dzieci w wieku szkolnym. Ale są też dobre przykłady, jak sobie z tym radzić.
Polska gmina Izebelin podjęła wyzwanie przeciwko marnowaniu żywności w szkołach, gdzie wprowadzono bufet, dzięki czemu każde dziecko nakłada tyle ile chce, i to co lubi najbardziej, więc na talerzu nie zostają niezjedzone resztki. Co zostanie można również zabrać ze sobą do domu w kompostowalnych pojemnikach. Co więcej - trzy dni w tygodniu to dania wegetariańskie, a mięso pojawia się na talerzach uczniów tylko we wtorek i czwartek. Co więcej, nieekologiczne opakowania i sztućce jednorazowe są zakazane we wszystkich jednostkach gminnych. We współpracy z organizacją pozarządową uruchomiono punkt dzielenia się żywnością, któremu towarzyszy opublikowana broszura "Kuchnia wyrzutków" i warsztaty gotowania bez odpadów.
"To co jemy jest ważne ze względu na środowisko i walkę ze zmianami klimatu" - podkreśla Wójt Gminy Dorota Zmarzlak, która sama nie jest wegetarianką i daleko jej do jakiegokolwiek ekstremizmu, ale jak sama mówi – wszystko ma swoje granice.
https://izabelin.pl/
https://www.greenpeace.org.uk/news/why-meat-is-bad-for-the-environment/
https://www.eatingwell.com/article/291118/30-day-vegan-challenge/
Bezpośrednie SGDs:
Cel 12. Odpowiedzialna produkcja i konsumpcja.
Pośrednie SDGs:
Cel 2. Zero głodu.
Cel 3. Dobre zdrowie i jakość życia.
Uzasadnienie:
Cel 12. Ograniczenie ilości mięsa w diecie ludzi wpływa na zmniejszenie uciążliwości i zagrożeń środowiskowych związanych z hodowlą zwierząt oraz przetwórstwem mięsa.
Cel 2. Zmniejszenie spożycia mięsa wpływa na większą dostępność pożywienia w krajach słabiej rozwiniętych.
Cel 3. Ograniczenie pożycia mięsa poprawia stan zdrowia oraz samopoczucie ludzi.
Bezmięsne żywienie dzieci w wieku szkolnym, czy też bardziej ogólnie - żywienie zbiorowe, budzi kontrowersje. Przeciwnicy podnoszą głosy, że jest ono nielegalne. W Polsce nie ma jednak przepisu prawnego, który nakazywałby obowiązkowe podawanie mięsa w posiłkach szkolnych czy przedszkolnych. Istnieją wytyczne dietetyczne, które określają, jakie wartości odżywcze muszą zawierać posiłki, np. białko, które może być podawane w postaci roślin strączkowych zamiast mięsa. Podobnie z innymi składnikami odżywczymi, wszystkie można zawrzeć w odpowiednio skomponowanym bezmięsnym posiłku.
Piotr Znaniecki
Fundacja SocLab