Europejski Zielony Ład (EGD) to strategia polityczna i ekonomiczna, której celem jest osiągnięcie przez Unię Europejską (UE) neutralności klimatycznej do 2050 r.. Pozwala to uczynić walkę ze zmianami klimatu podstawą nowego modelu wzrostu gospodarczego i społecznego.
EGD został przedstawiony przez Komisję Europejską w grudniu 2019 r. i od tego czasu 27 państw członkowskich UE aktywnie tworzy prawodawstwo, podejmuje inicjatywy i wyznacza cele strategiczne, takie jak ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o 55% do 2030 r. w porównaniu z poziomem z 1990 r.
EGD to przekrojowa strategia, która dotyczy różnych sektorów gospodarki i swoim zakresem obejmuje szeroki wachlarz działań w ośmiu obszarach:
1. Zwiększenie ambicji klimatycznych UE (zerowa emisja gazów cieplarnianych netto do 2050 r.)
2. Zapewnienie czystej, przystępnej cenowo i bezpiecznej energii
3. Mobilizacja przemysłu na rzecz czystej gospodarki o obiegu zamkniętym
4. Budownictwo i modernizacja w oparciu o efektywność energetyczną i oszczędne gospodarowanie zasobami
5. Dążenie do zerowego zanieczyszczenia dla środowiska wolnego od toksyn
6. Ochrona i przywracanie ekosystemów i bioróżnorodności
7. Zapewnienie sprawiedliwego, zdrowego i ekologicznego systemu żywnościowego
8. Przyspieszenie transformacji w kierunku zrównoważonego i inteligentnego transportu
Wdrożenie rozwiązań w tych ośmiu obszarach wymaga uwzględnienia kluczowego filaru EGD, jakim jest działalność w obszarze Badań i Innowacji (R&D).
Kolejnym filarem EGD jest mechanizm sprawiedliwej transformacji, w ramach którego uruchomiono 100 mld euro na sfinansowanie inwestycji niezbędnych do transformacji bez pozostawiania kogokolwiek w tyle.
W obliczu uniwersalnego wymiaru problemów ekologicznych i zagrożenia klimatycznego, EGD ma również na celu uczynienie Europy liderem międzynarodowych negocjacji w sprawie klimatu i różnorodności biologicznej. Będzie to możliwe dzięki tak zwanej "zielonej dyplomacji" i zapewnieniu wsparcia finansowego krajom na innych kontynentach.
Europejski Zielony Ład to złożony i rozległy program polityczny, gospodarczy i społeczny, który stoi w obliczu wielu wyzwań. Trudności we wdrażaniu wynikają ze głównie ze sprzecznych interesów, które leżą u podstaw problemów, które EGD ma rozwiązać. Pod koniec długich negocjacji podjęto pewne ważne decyzje, takie jak europejskie prawo klimatyczne (przyjęte w lipcu 2021 r. ) oraz ustawa o ochronie przyrody - Nature Restoration Law (przyjęta w czerwcu 2024 r.).